علائم خرابی هارد دیسک لپ تاپ و کامپیوتر رومیزی

از دست رفتن اطلاعات یکی از ناگوارترین اتفاقاتی است که برای کاربران کامپیوتر می‌افتد. دانستن علائم خرابی هارد می‌تواند کمک کند تا پیش از آنکه هارد به کلی از کار بیوفتد، نسبت به تهیه فایل پشتیبان اقدام کنیم. قبل از هر چیز همواره توصیه می‌شود با توجه به اهمیت اطلاعات کامپیوتر باید به همان نسبت برای حفظ اطلاعات هزینه کنیم.

برای حفظ کامل اطلاعات همواره هاردی با ظرفیت پایین‌تر برای نگهداری اطلاعات با ارزش داشته باشید چرا که احتمال بازگردانی یا ریکاوری اطلاعات از دست رفته، زیاد نیست و در بهترین حالت ممکن، بخشی از اطلاعات ریکاوری می‌شوند اما بقیه اطلاعات، دیگر قابل بازگردانی نخواهند بود.

در ادامه نشانه‌ها، راه حل‌ها و پیشگیری از خرابی هارد دیسک را بررسی می‌کنیم.

علائم خرابی هارد دیسک
سر و صدای اضافه: هارد دیسک به کلی دارای سر و صداست. به علت آنکه بر خلاف SSD، در هارد دیسک قطعات مکانیکی به کار رفته است. چرخش پلاتر صدایی شبیه به فن کامپیوتر ایجاد می‌کند و حرکت بازوی هِد نیز گاهی اوقات صدایی شبیه تیک تیک ساعت می‌دهد. اما صدای اضافه و بلند مانند خِرت خِرت کردن‌های بلند و پی در پی یا صدایی شبیه افتادن جسم فلزی که همواره تکرار شود، نشانه‌هایی از احتمال به وجود آمدن ایرادات فیزیکی در هارد است.

کند شدن سیستم: اگر در هنگام روشن کردن کامپیوتر، سیستم عامل، خیلی دیرتر از قبل بالا آمده و در محیط ویندوز هنگام انتقال یا باز کردن فایل‌ها این کار به کندی انجام می‌شود، احتمالاً هارد شما آسیب دیده است. البته این علائم می‌تواند دلایل دیگری داشته باشد اما اول از همه باید سلامت هارد بررسی شود.

چک کردن دیسک در حین روشن شدن: پس از روشن کردن کامپیوتر گاهی اوقات به دلیل انباشه شدن اطلاعات طبقه بندی نشده، پیش از ورود به سیستم عامل، درایوها توسط کامپیوتر چک می‌شوند. اگر در هربار روشن کردن کامپیوتر ابتدا پیام Disk Check نمایش داده می‌شود و درخواست چک کردن درایوها داده می‌شود بنابراین ممکن است ایرادی در هارد به وجود آمده باشد.

مشاهده بلواسکرین: دیدن صفحه آبی مرگ یا بلواسکرین (BSOD) اگر در بازه‌های زمانی خیلی بلندی رخ دهد، اتفاق بدی نیست. زمانی که رشته پردازش از دست سیستم عامل خارج شود، سیستم عامل برای پیدا کردن مسیر تازه و پردازش دوباره، نیاز به ری‌استارت پیدا می‌کند و در این زمان، صفحه BSOD نمایش داده شده و سیستم ری‌استارت می‌شود. اما اگر این اتفاق به صورت پی در پی با فاصله زمانی بسیار کوتاه اتفاق افتاد، می‌توان حدس زد که ممکن است هارد آسیب دیده باشد. البته در بیشتر مواقع چنین ایراداتی نرم افزاری است و با تعویض ویندوز حل خواهد شد.

عدم شناسایی هارد: معمولاً هاردهایی که آسیب دیده‌اند گاهی اوقات با روشن شدن سیستم، شناسایی نمی‌شوند و پیامی مبنی بر شناسایی نشدن درایو بوت توسط کامپیوتر نمایش داده خواهد شد. چنین اتفاقی اگر به دفعات تکرار شود، می‌تواند از علائم خرابی هارد دیسک باشد. احتمالات دیگری مانند خرابی کابل، مادربرد یا پاور و… نیز باید در نظر گرفته شود.

اگر با علائم خرابی هارد رو به رو شدیم چه باید کرد؟
علائم خرابی هارد که در این مطلب از آن‌ها یاد شد، یک احتمال هستند و به طور یقین نمی‌توان گفت که صد در صد مشکل از کجاست. پیشنهاد می‌کنیم در صورت مقابله با چنین نشانه‌هایی، ابتدا نسبت به کپی اطلاعات مهم اقدام نمایید، سپس با تعویض یا جابه جایی کابل‌های هارد و تست کامپیوتر با یک پاور سالم و استاندارد، از سلامت کابل‌ها و پاور اطمینان حاصل نمایید، سپس در صورت ادامه مشکل، سیستم عامل را مجدداً نصب کرده و با نصب یک آنتی ویروس معتبر لایسنس شده و آپدیت، از عدم وجود ویروس روی هارد مطمئن شوید چر که تمام نشانه‌های بالا به احتمال زیاد از وجود ویروس حکایت دارند.

گاهی اوقات محل قرارگیری کیس کامپیوتر در یک محل پر تردد و یا روی یک میز نامناسب قرار گرفته است و در شرایطی قرار دارد که در معرض تکان‌های مداوم یا لرزش است. لرزش و تکان خوردن باعث بروز خطاهایی که در بالا به عنوان علائم خرابی هارد یاد شد، می‌گردد. بنابراین کیس را یک محل آرام و بدون لرزش قرار دهید.

کاربران لپ تاپ نیز می‌توانند در مرحله اول، با تعویض ویندوز و نصب آنتی ویروس لایسنس شده و به روز شده، نیمی از مراحل عیب یابی را طی کنند. اما به دلیل نیاز به تخصص برای باز کردن لپ تاپ، پیشنهاد می‌کنیم در صورت عدم رفع مشکل، لپ تاپ را به یک تعمیرکار بسپارید تا با چک کردن کابل‌های اتصال و تست با هارد دوم، سلامت هارد بررسی شود.

اگر با امتحان تمام این موارد همچنان مشکل شما پابرجا بود می‌بایست از یک متخصص کمک بگیرید.

کمک گرفتن از نرم افزار تست سلامت هارد
نرم افزارهای بسیار خوبی مانند HD Sentinel می‌توانند تا حد نسبتاً دقیقی، میزان سلامت هارد را نمایش دهند. همچنین نرم افزار HD Tune هم در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر چه این نرم افزارها تا حد زیادی قابل اطمینان هستند اما به طور صد در صد نمی‌توانند سلامت یک هارد را تضمین کنند. پس اگر با وجود نشان دادن سلامت بالای هارد در تست نرم‌افزاری، همچنان علائم خرابی هارد را داشتید، از اطلاعات مهم خود نسخه پشتیبان یا کپی تهیه کنید.

چگونه از هارد خود در برابر آسیب محافظت کنیم؟
هارد دیسک یک فضای ذخیره سازی سنتی است که دارای قطعات متحرک و حساسی است. هاردها حتی در هنگام خاموش بودن هم به لرزش شدید و تکان خوردن حساسیت خیلی زیادی دارند اما در حین روشن بودن به شدت حساس می‌شوند. بنابراین هارد را جا به جا نکنید و کیس کامپیوتر یا لپ تاپ را در جایی آرام و بدون تکان و لرزش استفاده کنید.

همواره سعی کنید هارد را ترجیحاً در فضای افقی داخل کیس محکم کنید. اگر فضایی برای نصب افقی هارد نداشتید در نهایت به شکل کاملاً عمودی هم می‌توان نصب کرد اما باید الویت اول نصب، به شکل افقی باشد. سعی کنید هر چهار طرف هارد پیچ ببندید تا هارد کج قرار نگیرد. کج بودن هارد به دلیل تعداد دور بالای پلاتر، می‌تواند با برهم زدن بالانس، باعث آسیب در دراز مدت شود.

استفاده از یک پاور استاندارد و با کیفیت علاوه بر افزایش راندمان و طول عمر مفید تمام قطعات کامپیوتری، به طور مستقیم روی طول عمر هارد، تأثیر فوق العاده زیادی دارد. بر حسب تجربه می‌توان به جرأت گفت حداقل بیش از ۶۰ درصد خرابی‌های هارد به دلیل وجود یک پاور غیر استاندارد و بی کیفیت است.

اگر در پایان کار به این نتیجه رسیدید که عمر زیادی از هارد شما باقی نمانده است پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از بروز دوباره چنین مشکلاتی در آینده نزدیک، با تهیه یک SSD، خود و کامپیوترتان را راحت کنید!